Mạch nha dược liệu xuất phát từ Lúa mạch với vị ngọt, tính ôn. Nếu công dụng của Mạch nha trong y học cổ truyền chủ trị tới bệnh lý tiêu hóa thì y học hiện đại đã có những nghiên cứu chỉ ra nhiều tác dụng hơn của dược liệu này. Hãy cùng BetCity tìm hiểu các thông tin liên quan đến dược liệu Mạch nha qua bài viết này.

Tìm hiểu về mạch nha

Mạch nha còn gọi di đường, mạch nha, đường dẻo, đường mạch nha, Maltose. Người ta lấy mạch nha hay cốc nha (lúa mạch hay lúa gạo) ngâm ủ cho nảy mầm, xay bỏ vỏ trấu, hòa ít nước, lọc và cô lại thành kẹo mạch nha; hoặc rắc bột mạch nha hay cốc nha lên cháo gạo, ngô và tiểu mạch, để qua đêm, lọc lấy nước trong và cô lại. Mạch nha chứa đường maltose là chủ yếu, ngoài ra có glucose, fructose và protein. Đường mạch nha hoặc kẹo mạch nha có độ quánh dẻo, màu vàng ngà, trong, độ ngọt thấp hơn đường saccharose và glucose, dễ tiêu hoá.

Theo Đông y, mạch nha vị ngọt, tính ấm; vào Tỳ, Vị, Phế. Công dụng điều vị hoà trung, an thai chỉ thống, bổ hư, nhuận phế, sinh tân, chỉ khái, nhuận tràng. Dùng tốt cho người cơ thể suy nhược, đau do loét dạ dày tá tràng, viêm khí phế quản, ho khan đờm dính, táo bón. 

Công dụng của Mạch nha

Tính – vị, quy kinh

Mạch nha có vị ngọt, tính ôn và được quy vào 3 kinh Tỳ, Can, Vị

Tác dụng theo Y học cổ truyền

Trích từ một số tài liệu Y học cổ truyền về công dụng của Mạch nha như sau:

• Điều hòa vị khí tự do ở gan, chủ trị khó tiêu, ứ trệ
• Mạch nha có công dụng khai vị, ôn trung, hạ khí, tiêu đàm
• Theo sách Y học Khởi Nguyên, công dụng của Mạch nha là khoan trường vị, tăng cường chức năng tiêu hóa, bồi bổ trong trường hợp tỳ vị hư…

Tác dụng theo Y học hiện đại

Được sử dụng rộng rãi như một loại thực phẩm cũng như dược liệu được bổ sung trong các bài thuốc, Y học hiện đại đã có những nghiên cứu về công dụng của Mạch nha và cho kết quả:

• Hỗ trợ tiêu hóa: Thành phần Amylase và vitamin B được đánh giá có khả năng hỗ trợ điều trị ăn uống khó tiêu. Tuy nhiên do hoạt chất Amylase bị phân hủy ở nhiệt độ cao, do đó cần chú ý trong quá trình bào chế để không làm mất đi công dụng của Mạch nha.
• Tác động và giúp hạ đường huyết
• Điều trị bệnh lý viêm ruột, lỵ, đau bụng đi ngoài ở trẻ em
• Lợi sữa.

Cách dùng, liều lượng

• Khuyến cáo về liều dùng của Mạch nha: Dùng 10 – 15 gram/ngày, tối đa 30 – 120g
• Trong trường hợp cắt giảm sữa, người bệnh cần sử dụng ở liều cao.
• Sắc lấy nước uống, tán thành bột hoặc kết hợp cùng với những vị thuốc khác để sử dụng.

Các bài thuốc trị bệnh với Mạch nha

Bài thuốc 1: Trị đầy bụng, rối loạn tiêu hóa

Chuẩn bị

• Mạch nha 10g
• Sinh sơn tra 10g

Cách làm

• Rửa sạch dược liệu, sao qua trong chảo
• Thêm 400ml nước, sắc trên lửa nhỏ đến khi lượng nước còn 1 nửa
• Chắt lấy nước và chia làm 2 phần uống trong ngày
• Dùng cho tới khi bệnh thuyên giảm

Bài thuốc 2: Điều trị đầy bụng, rối loạn tiêu hóa, chán ăn

Chuẩn bị

• Mạch nha 10g
• Bạch truật 10g
• Bạch linh 10g
• Đảng sâm 10g
• Cam thảo 3g
• Thảo quá 6g
• Can khương 3g
• Trần bì 5g
• Hậu phác 5g

Cách làm

• Dược liệu rửa sạch, sắc cùng 800ml nước tới khi còn khoảng 400ml
• Lấy nước sắc chia thành nhiều lần uống trong ngày. Sử dụng trong 3 ngày

Bài thuốc 3: Công dụng của Mạch nha trong điều trị trướng chung, chán ăn

Chuẩn bị

• Mạch nha
• Kê nội cân
• Sơn tra
• Thần khúc với liều lượng như nhau

Cách làm

• Rửa sạch, sắc dược liệu cùng nước với lửa nhỏ trong 30 phút
• Chắt lấy nước và uống khi ấm mỗi ngay 1 thang

Bài thuốc 4: Điều trị ứ khí ở vị và can, phình đầy ngực, đau thượng vị

Chuẩn bị: 10g mỗi vị

• Mạch nha
• Chỉ thực
• Sài hồ

Cách làm

• Rửa sạch dược liệu rồi cho vào nồi sắc cùng 600ml nước tới khi cạn còn 200ml
• Chắt nước thuốc và sử dụng trong ngày mỗi ngày 1 thang
• Sử dụng trong 3 ngày sẽ thấy hiệu quả

Lưu ý khi sử dụng Mạch nha

• Trong dược liệu Mạch nha có chứa hàm lượng độc tố với tỉ lệ 0,02 – 0,35%, tuy nhiên độc tố này khó hấp thu khi dùng đường uống. Dù vậy vẫn cần chú ý nếu sử dụng với hàm lượng lớn.
• Một số trường hợp người bệnh sử dụng dược liệu bị nhiễm độc là do Mạch nha đã biến chất. Ngoài ra một số nấm độc ký sinh ở mầm có thể được sinh ra nên lúc mua hoặc thu hoạch cần lưu ý.

Trên đây là một số thông tin cơ bản về dược liệu và công dụng của Mạch nha, những thông tin này mang tính chất tham khảo. Người bệnh nên hỏi thêm ý kiến bác sĩ về việc sử dụng Mạch nha cùng các dược liệu phối hợp trong quá trình điều trị của mình để đảm bảo hiệu quả cao nhất.

Bách Thảo Dược không ngừng nghiên cứu, phát triển & sản xuất những sản phẩm chất lượng, hiệu quả, an toàn cho các thương hiệu với nguồn dược liệu đa dạng, đạt chuẩn.

Nhà máy sản xuất TPCN BetCity tự hào là đơn vị đạt chuẩn GMP mang đến những dịch vụ chuyên nghiệp, uy tín trong lĩnh vực sản xuất TPBVSK. Liên hệ với chúng tôi tại:

NHÀ MÁY SẢN XUẤT TPCN BetCity GMP

Văn phòng: BT06-23, Biệt thự Ngoại Giao Đoàn, Bắc Từ Liêm, Hà Nội

Nhà máy: Lô Q - 6, KCN Tràng Duệ, Thuộc Khu Kinh Tế Đình Vũ - Cát Hải, Xã An Hoà, Huyện An Dương, Hải Phòng

Hotline: 0888846969

Email: @gmail.com